20 aylık Windows Vista geçmişimde 20 adet Vista yüklü masaüstü bilgisayar ve bir o kadar da dizüstü bilgisayarla çalıştım. Açıkçası Vista'ya alışmanın biraz zaman gerektirdiği doğru. Fakat bunca tecrübeme dayanarak Vista'nın çoğunuzun düşündüğü kadar adi ve gereksiz bir işletim sistemi olduğu kanısında değilim. Elbette bazı bariz avantajları ve bunun yanında bir takım sorunları var.
Eğer Vista'nın sizin istediğiniz gibi olmasını istiyorsanız, bunu kendiniz yapmalısınız. Yani, elinize İngiliz anahtarını alıp, işe koyulmalısınız. İlk önce biraz internet araştırması yapıp Vista'nın nasıl çalıştığını, eksilerini ve artılarını ve daha da önemlisi bu eksilerden nasıl kurtulacağınızı öğrenmeye çalışın. Öte yandan canınız bu zahmete katlanmak istemeyebilir. Bazılarımız için işletim sistemine diz çöktürmek deyimi yerindeyse "deveyi hendekten atlatmak" gibidir. Bunun için bazı önemli ve genel Vista sorunlarını sizin için araştırıp çözüm yöntemlerini yazdım.

Burada, Windows Vista işletim sisteminden en fazla verimi almanız en etkili ipuçlarını ve yöntemleri size aktaracağım. Mesela Volume Shadow Copies (gizlenmiş kopyalar) ve disk alanınızı onlardan nasıl kurtarabileceğinizi, Vista SP1 kurulumundan sonra yapmanız gereken temizleme işlemlerini ve kurulu programları tamamen ve titizlikle nasıl kaldırabileceğinizi öğreneceksiniz. Ayrıca mavi ekran hatalarını nasıl yakalayacağınızı, korumalı Vista dosyalarını nasıl sileceğinizi, USB bağlantılarının denetimini, aygıt sürücülerini düzenlemeyi, veri kurtarma ve yedeklemeyi ve çok daha fazlasını öğrenme şansına sahip olacaksınız.
Vista hakkındaki tüm eleştirileri iyi biliyorsunuz fakat bunlara neyin sebep olduğunu konusunda fazla bir fikriniz bulunmayabilir. Bu rehber sayesinde sizin daha önce haberinizin bile olmadığı eksiklikleri ve hataları sadece birkaç adımda giderebileceksiniz.

Gizemli "Volume Shadow Copy" Meselesi

Vista'nın Volume Shadow Copy Hizmeti (VSS) geri yükleme noktaları oluşturur ve gölge kopyalar adı verilen bir mekanizmayla verilerin o anki durumlarını kaydeder. VSS açık dosya ve uygulamaların statik kopyalarını yaratır.
Kulağa hoş geliyor ancak VSS disk alanının önemli bir bölümünü işgal edebilir. Bu dosyaların ne kadar alan kapladığını öğrenmek için cmd penceresinde vssadmin komutunu kullanabilirsiniz.
Aşağıdaki ekran görüntüsünde vssadmin komutundan sonra C: ve D: bölümleri üzerindeki geri yükleme noktaları ve gölge dosyalarının ne kadar yer kapladığı görünüyor: D üzerinde 23.079 GB (toplam boyut: 149 GB, gölge dosyalarının payı = % 15.5) ve C üzerinde 69.448 GB (Toplam boyut 465 GB, gölge dosyalarının payı = % 14.9)

C'nin kapasitesi 465 GB fakat bu bölümdeki dosyaların kapasitesinin 120 GB olduğunu belirlediğim halde işletim sistemi geriye 230 GB boş alan kaldığını gösteriyordu. Bunun üzerinde vssadmin list shadows komutunu girdiğimde karşıma devasa bir liste çıktı. İşin kötü tarafı bu listede yer alan gölge dosyalarının boyutu tam 85 GB! Daha sonra birdenbire geçenlerde 200 GB kapasiteli USB diskimdeki şarkıları bu sabit disk üzerine kopyaladığımı hatırladım. VSS'in de aynı anda bu dosyaları alıp gölge dosyaları olarak kaydettiği açık. Üstelik bu dosyalar kullanıcıların erişimine izin verilen bir klasörün içinde kopyalanmış.
Peki bu gereksiz dosyalardan nasıl kurtulabiliriz? Vista gölge dosyalar için varsayılan olarak sabit diskin %15'ini ayırıyor fakat ayrılan bu alandan daha büyük bir dosya yaratılırsa Vista bu dosyanın da gölge kopyasını "seve seve" oluşturuyor. Vssadmin temel komutunu kullanarak gölge dosyaların kapasitesini sınırlayabilirsiniz.

Aşağıda ilgili komut satırını görüyorsunuz:
vssadmin resize shadowstorage /For=T: /On=T: /MaxSize=Num
Bu komut satırındaki T harfi sürücü adını gösteriyor ve sadece örnek teşkil etmekte. O yüzden büyük ihtimalle siz C veya D yazacaksınız. Num yazan yere ise sürücü kapasitenizin %15'ini girin. Benim C sürücüm için şöyle yazmam gerekiyor: /For=C: /On=c: /MaxSize=69.75. Bu numarayı deneyecekseniz bence bunu yapmadan önce sisteminizi yedekleyin ve komutu uyguladıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Vista otomatikman en eski geri yükleme noktaları öncelikli olmak üzere gölge dosyalarının önemli bir bölümünü kaldıracaktır.

USB Çıkışlarınızı Ve USB Aygıtlarınızı Yönetmek

Bilgisayarınız hem USB 1.1 hem de USB 2.0 sahibi olabilir. Eğer öyleyse hangi çıkışın 2.0 hangisinin 1.1 olduğunu bilmeniz gereklidir. Böylece fare ve klavye gibi çevre birimlerini daha yavaş olan 1.1 çıkışlarına ve veri depolamak için kullandığınız USB bellekleri ise 2.0'a takarsınız. Peki çıkışlarınızın hangi tipe ait olduğunu nasıl belirlersiniz?
Sizin için internette birkaç USB uygulamasına baktım ve birkaç kullanışlı program buldum. Yalnız bu programların hepsi 50 USD'nin üstünde satılıyor ve hatta bazıları 100 USD'nin de üstünde bir fiyata sahip. Böyle basit bir işlem için biraz pahalı oyuncaklar. Neyse ki Microsoft imdadıma USBView adlı bir programcıkla yetişiverdi. Aşağıdaki ekran görüntüsü yavaş USB çıkışına takılı konumda bulunan Microsoft Natural Ergonomic Keyboard 4000'i gösteriyor.

Çıkışlara hangi aygıtların takılı olduğunu öğrenmek için pencerenin gri renkli sağ sütunundaki üretici kimliği bilgisini aratın. Ya da herhangi bir aygıtı yerinden çıkarıp, yeniden takarak nelerin değiştiğine bakabilirsiniz.
Tüm çıkışların ne olduğunu öğrenmek amacıyla ben sadece bir USB bellek kullandım. Bu belleği her çıkışa sırayla taktım. Bilgisayarım ön panelde iki ve arka panelde ise dört USB çıkışına sahip fakat anakart üzerindeki tümleşik USB kafalarını kullanarak dört çıkış daha ekledim. Toplamda sayısı on olan bu çıkışların tiplerini sadece beş dakikadan az bir süre içerisinde belirlemiş oldum. Eğer dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız bu işlem iki dakikadan daha fazla bir süre almamalı.

Kötü Vista Sürücüleri

Vista üzerinde sık sık ve bazen ciddi sürücü hatalarıyla karşılaşıyordum. Hatta bazen öyle ciddi sorunlar ortaya çıkıyordu ki sistem çöküyordu.
Ayrıca insan arayüz aygıtlarıyla ilgili ufak sorunlarla da karşılaşmadım değil. Örneğin farenin tutukluk yapması veya caps lock düğmesinin düzgün çalışmaması gibi (Logitech SetPoint ve Microsoft'un kendi IntelliType ve IntelliPoint sürücüleriyle). O zaman bir Vista makinesi üzerinde sürücü durumunu öğrenmenin en iyi yolu nedir?
İnternette yine birçok sürücü tarama uygulaması var. Bunlardan en iyileri DriverAgent, DriverGude Toolkit ve Drivers HeadQuarters. Aslında bunların hepsi aynı mantıkla çalışıyor: bilgisayarınızı tarıyorlar ve kendi veritabanlarına bakarak sürücülerinizin ne kadar eski olduğunu belirliyorlar. Son olarak en güncel sürücüleri sizi zahmete sokmadan otomatikman indirip tüm sistemi güncelliyorlar. Elbette bu rahatlığın da yaklaşık 30 USD gibi bir bedeli var. Ben şahsen DriverAgent'i kullanıyorum çünkü istediğiniz kadar bilgisayar için sürücü alabiliyor.
Bazı sürücü güncellemeleri exe veya msi uzantısıyla değil de zip biçiminde gelir. Bazen otomatik yükleme paketlerinde sorun çıkabilir ve sürücüler doğru yüklenmeyebilir. Bu bakımdan zip biçimindeki sürücüler avantajlıdır çünkü Vista'nın Aygıt Yöneticisini (Device Manager) kullanarak zip klasörü içindeki sürücü dosyalarını tanıtabilme şansınız var.

Vista'nın disk endekslemesi çok daha gelişmiş olduğundan sürücü dosyalarının nerede olduğunu kolaylıkla tahmin edebiliyor. Eğer Aygıt Yöneticisi'ni açarsanız bilgisayarınıza takılı konumda bulunan aygıtlardan birisini seçebilirsiniz. Sürücüsünü tanıtmak istediğiniz aygıtı bu listeden seçin, üzerinde sağ tıklayın ve "Sürücü Yazılımını Güncelle (Update Driver Software)" seçeneğini seçin. Başka bir pencere açılacak ve o pencerede "sürücü yazılımı için bilgisayarıma göz at" üzerine tıklayın ve daha sonra "bilgisayarımdan bir aygıt yazılımı seçmeme yardımcı ol" seçeneğini seçin.
Microsoft dijital imzalı sürücüler konusunda da baya baş ağrıtıyor. Kendi edindiğim tecrübelere göre kullandığınız aygıt saygın ve tanınmış bir firmanın üretimi ise imzalı sürücü meselesi pek sorun olmuyor. Ne olursa olsun siz yine de benim burada anlattığım adımları uygulayın. Son olarak en az ayda bir kez sürücülerinizi güncellemenizi öneriyoruz.

Hasta Vista'ya Tanı Koymak

Zaman geçtikçe Vista işletim sisteminiz garipleşir. Mesela ben üç aydır video sürücü sorunları, Internet Explorer çökmeleri, uygulama hataları, yazıcı sürücüsü sorunları ve çeşitli işletim sistemi hatalarıyla boğuşuyorum. Her ne kadar üçüncü parti yazılımlar derdime tam olarak derman olmadıysa da, Vista kullanıcıların hataları ve çökmeleri belirlemelerine yardımcı olmak için üç adet mükemmel araca sahip.
Güvenilirlik Görüntüleme (Reliability Monitor) [Başlat düğmesi, arama çubuğuna "Güven" yaz, "Güvenilirlik ve Performans İzleyicisi" üzerine tıkla, son olarak Güvenilirlik İzleyicisi'ni seç]. Aşağıdaki ekran görüntüsü Vista'nın "sıradan" bir gününün nasıl geçtiğini gösteriyor: 11 Uygulama hatası ve 2 Windows hatası. Güvenilirlik Görüntüleme sistem sorunlarını başarıyla döküm haline getiriyor.

Sorun Raporları ve Çözümleri (Problem Reports and Solutions) [Başlat düğmesi , Denetim Masası, Sistem ve Bakım ve ardından Sorun Raporları ve Çözümleri'ni tıklatarak Sorun Raporları ve Çözümleri'ni açın]. Bu hizmet size sisteminizde ne tür sorunlar olduğunu gösterecek ve bunları Microsoft'a rapor olarak göndermenize yardım edecektir. Bunun haricinde, "Yeni Çözümlere Bak" üzerine tıklarsanız, Microsoft size işinize yarayabilecek bir ipucu söyler. Bunu yabana atmayın, gayet işe yarayan bir araç.

Sistem Sağlık Raporu (System Health Report) [Başlat düğmesi, denetim masasi (klasik görünüm), Sistem, Windows Deneyim Dizini, Gelişmiş Araçlar ve son olarak "Sistem Sağlık Raporu oluştur" a tıklayın]. Bu işlemi yaptığınız zaman ilgili hizmet birkaç dakika boyunca sisteminizle ilgili bilgileri toplayıp bir araya getirir. Bu bilgiler işletim sisteminin, sabit disklerin, güvenlik merkezinin, sistem hizmetlerinin ve donanım sürücülerinin durumunu bize bildirir. Üstteki resimde benim sistemin "rapor kartını" görüyorsunuz. Ben bu raporu kendi açımdan yeterince iyi görüyorum çünkü tek bir pürüz dışında her şey normal gibi duruyor.
İşte bu üç yöntemi deneyerek ve hata kodlarını internet üzerinden araştırarak istemediğiniz durumları ve hataları nasıl önleyebileceğinizi rahatlıkla öğrenebilirsiniz.

Eğer Vista ile belirli bir süre çalışmışsanız bazı klasörlerdeki dosyaları yönetici bile olsanız silemediğinizi bilirsiniz. Bunlardan en fazla bilinenleri Windows ve Program Files klasörleridir. İstediğiniz kadar çırpının, Vista çalışırken bunları silmeniz mümkün değildir.
Bir ara eski diskimi boş alan açmak için temizlemek istedim ve Windows ile Program Files klasörlerinin toplamı 40 GB'ı buluyordu (uyku durumu ve takas dosyaları buna dahil). Vista çalışırken sileyim bari bir kısmını dedim ama imkanı yok yapamadım.

Bu durumda da imdadıma Trinity Rescue Kit (TRK) yetişti. TRK, NTFS ve diğer Windows dosya sistemleri üzerinde çalışmanızı sağlayan ve optik disk üzerinden çalışabilen özel bir Linux dağıtımıdır. Bu işletim sistemini ISO olarak indirin ve daha sonra CD'ye yazın. Son olarak bilgisayarınızı bu CD yardımıyla başlatın.
Böylece Linux BASH komut ekranına girmiş olacaksınız (bilmiyorsanız, dosya işlemleriyle ilgili basit Linux komutlarını öğrenmeye başlarsanız iyi olur). Sadece -g komutu girerseniz, Linux'un erişebileceği tüm NTFS disklerini göreceksiniz. Ondan sonra cd, rm, rmdir ve Is komutlarını dosyaları teker teker seçerek veya tamamını almak amacıyla kullanabilirsiniz. Ben bu komutları ve silme komutlarını uygulayarak eski F: diskimde Windows ve Program files klasörlerimden gereksiz olduğunu düşündüğüm her şeyi silebildim. TRK ile daha birçok şey yapabilirsiniz ancak şimdilik bu kadarı benim için yeterli.

Vista'nın Mavi Ekranları Ve Ötesi

Windows Vista çöktüğü zaman mavi ekranda yazanlardan fazla bir şey anlamayabilirsiniz çünkü ekran kapanana kadar "ne oldu be! İnşallah diskimdeki verilere bir şey olmamıştır." diye telaşlanır durursunuz. Fazla endişe etmenize gerek yok: Vista bilgisayarı tekrar kapatıp her şeyi mahvetmeden sorunu çözmenin bir yolu var. Vista, "mindump" adı verilen özel bir dosyaya hata raporlarını kaydeder. Böylece mavi ekrana sebebiyet veren sorunların ne olduğunu görmüş olursunuz.
Windows varsayılan olarak bu özel dosyaya mavi ekran esnasında oluşan hatayla ilgili bilgilerin çok az bir kısmını kaydeder. Elbette, mavi ekrandaki hata mesajının tümünü okuyamayacak kadar kısa bir süre içerisinde sistem kapanmış olur. Bu durumda Vista otomatikman minidump dosyasına kayıt yazar. Bu dosyalar C:\Windows\Minidump klasörü içindedir ve tarih ile saate göre ayırt edilebilirler.

Minidump dosyalarını okumanın daha kolay bir yolu daha var: Windows Hata ayıklayıcı (Debugger), aka windbg.exe. Vista işletim sisteminiz 64-bit ise programın 64-bit sürümünü indirmek zorundasınız. Kurulumdan sonra oluşan her hataya bir sembol atayabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey Symbol Search Path çubuğuna şu adresi girmeniz:
SRV*C:\Windows\Symbols*

Uyarı

Görmek için lütfen buradan üye olunuz.

Bu aşamadan sonra Başlat/Start listesindeki arama çubuğuna windbg yazarak programı bulun ve hata ayıklayıcıyı çalıştırın. Bir Minidump dosyasını açmak için File, Open Crash Dump yolunu izleyin. Views ana listesi altındaki Details öğesine tıklayarak hata raporlarının zaman ve tarih bilgilerini görüntüleyebilirsiniz. Bundan sonra hata dökümünü gözlemlemeden önce hata sembollerini beklemelisiniz. Bana şu komut bilmem gerekenleri söylüyor: !analyze -v;r;kv;lmtrn
İşte henüz geçenlerde oluşturulan bir hata dökümü örneği:

Genellikle sadece rakamlardan oluşan hata kodu her şeyi öğrenmemize yeter. Benim durumumda: CLOCK_WATCHDOG_TIMEOUT (101) kodu verilmiş. Kısa bir Google araştırmasından sonra bu hataya hızaşırtmalı bir işlemcinin kesmelere (interrupt) yeterince hızlı geçememesinin sebep olduğunu öğrendim. Evet, normal hızı 3.0 GHz olan Core 2 Extreme QX9650 işlemcimi 3.5 GHz hızında çalıştırıyordum. Hatanın ne olduğunu öğrendikten sonra frekansı 3.2 GHz'e düşürdüm.
Yalnız zannetmeyin ki tüm mavi ekran (BSOD) hatalarını bu kadar kolay bir biçimde çözmek mümkün. Bazı hatalar daha teknik ve derinlemesine açıklamalar gerektirebilir. Bunu şu adımları uygulayarak halledebilirsiniz: Başlat, Denetim Masası (klasik görünüm), Sistem, Gelişmiş Sistem Ayarları, Ayarlar ve "Hata ayıklama bilgisi yaz" listesinden "küçük bellek dökümü" seçili olsun. Böylece çok teknik bilgilerin yer aldığı hata raporları kaydedilir. Daha sonra uzman bir kişiye danışırsınız ve onun işini kolaylaştırmış olursunuz.

Vista Disk Yedekleme Aracıyla Verilerinizi Güvence Altına Alın

Bir Vista makinesi üzerinde hiç disk hatasıyla karşı karşıya geldiniz mi? Sabit diskini düzgün çalışmazsa bilgisayarınız da düzgün çalışmaz. İşini kişisel bilgisayarı üzerinden yapan kullanıcıları böyle bir durum kadar pek az şey üzer. Tabii ki böyle üzücücü durumlarla karşılaşılmaması için sistem yedeklemenin önemi büyüktür. Eğer verilerinizi yedeklemişseniz, başka bir sabit disk alıp verileri ona aktararak çalışmalarınızı sürdürebilirsiniz.
Sadece Windows Vista Business, Ultimate ve Erterprise sürümlerine has olmak üzere "Bilgisayar Yedekle (Backup computer)" aracı işinizi görecektir. Bu yedekleme aracı göründüğünden daha etkili çünkü diskin tamamının görüntü kalıbını oluşturuyor ve bu kalıbı yeni diske açtığınızda orijinali kadar iyi çalışıyor. Böyle bir yedekleme işlemi gerçekleştirdiğinizde ilgili görüntü (image) dosyası WindowsImageBackup klasörü içerisinde tutulacaktır. Aşağıdaki ekran görüntüsünde Yedekleme ve Geri Yükleme Merkezi'ni görüyorsunuz. Tüm işlemler buradan yapılıyor.

Yedeklemiş olduğunuz sistemi yeniden yüklemek için birkaç ipucu yetecektir. Öncelikle sisteminizi kendi sabit diskinizin dışındaki bir depolama aygıtına yedekleyin. Bu bir ikinci dahili sabit disk veya harici USB disk olabilir. İşte bu ikinci disk sisteminizi geri yüklemek için gerekli olacak. Eğer ikincil diskinizi NTFS olarak biçimlendirirseniz geri yükleme hızı artar ve işlemler basitleşir. Aksi takdirde diski biçimlendirmek için Vista Onarma (Repair) aracına ihtiyaç duyacaksınız.
Benim kendi sistem diskimde toplam 98 GB yer tutan dosyalar vardı (gölge kopyalar dahil) ve görüntü (image) oluşturma işlemi 10 dakikanın biraz üstü bir vakitte tamamlandı. Geri yükleme işlemi ise Windows Vista DVD'si ile başlatma işlemleri dahil topu topu 18 dakika sürdü. Yalnız bu süreye 500 GB'lık yedekleme diskimin 55 dakikalık biçimlendirme süresi dahil değil! İşte hepsi bu kadar. Sisteminizi düzenli aralıklarla yedeklemeyi unutmayın.

Vista Servisleri Sistem Belleğinizi Gereksiz Yere Doldurmasın

Hasar tespiti yapmanın tam sırası. Buyurunuz: Başlat, başlat menüsü arama çubuğuna services.msc yazın. Eğer kendinizi şanslı hissediyorsanız ilk hizmeti seçiverin gitsin (aşağıdaki ekran görüntüsünde bakın). Şimdi ok (arrow) düğmesine basın ve sayın bakalım listede kaç servis varmış. Yeni kurulu bir Vista genellikle yüzün üzerinde hizmete sahiptir; benim şişirilmiş işletim sisteminde ise 140 tane var!
Peki bunların hepsine ihtiyacımız var mı? Belki evet belki hayır. Yıllardır Windows işletim sistemleri üzerinde uyguladığım "ihtiyacının olmadığı şeylere koyver gitsin" taktiği beni hep memnun etmiştir çünkü servislerin sayısı azalınca bellek de rahatlıyor. İşlemcisi ve bellek kapasitesi düşük bir sisteminiz varsa gereksiz servisleri kaldırınca hatırı sayılır bir hızlanma hissedebilirsiniz.

Vista ve XP işletim sistemlerindeki servislerle ilgili en iyi ipuçlarını Charles M. Sparks adlı bir uzmandan alabilirsiniz [BlackViper:

Uyarı

Görmek için lütfen buradan üye olunuz.

. Bu sitede servis yapılandırmalarını öğrenebilir ve Windows XP ile Vista ile ilgili önerilerden yaralanabilirsiniz. Ayrıca Sparks, Hizmet Kayıt dosyaları yardımıyla sadece birkaç fare tıklamasıyla tüm değişiklerin nasıl uygulanabileceğini de anlatıyor.
Hizmetler konsolunda herhangi bir hizmetin üzerine sağ tuş tıklayıp özellikler (properties) menüsüne girin. Aşağıdaki seçenekleri göreceksiniz:
Otomatik: Sistem açıldıktan itibaren hizmet çalışmaya başlar (ihtiyaç olmadığı zaman kendiliğinden durdurulabilir. )
Otomatik (Gecikmeli Başlangıç): Hizmet açılıştan sonra ihtiyaç duyulduğunda kendiliğinden çalışır ve görevini tamamladıktan sonra durdurulur.

Elle (Manual): Hizmeti siz kendiniz başlatır veya durdurursunuz.
Devre dışı (Disabled): Hizmet ihtiyaç duyulsa bile çalıştırılmaz.
Peki bu durumda neyi seçmelisiniz? Eğer ilgili hizmetin hayati olup olmadığından emin değilseniz otomatikte kalsın. Eğer ilgili hizmete ihtiyaç duymayacağınıza ve bir sorun çıkmayacağına eminseniz elle veya asla ilgilenmeyecekseniz devre dışı seçeneklerini seçebilirsiniz. Windows ihtiyaç duyduğu bir hizmeti çalıştıramazsa Olay Görüntüleyicisi'ne (Event Viewer) uyarı atar. Buraya bakarak işlerinizi rayına oturtabilirsiniz. Sparks'ın tabloları Vista üzerinde varsayılan olarak 15 hizmetin devre dışı bırakılabileceğini ve en az bir tanesinin daha otomatikten elle çalıştırmaya alınabileceğini gösteriyor. Bunu aynen uygulayabilirsiniz ancak işletim sisteminizin saçmalamaması için olay görüntüleyicisine bakmayı kesinlikle ihmal etmeyin.

Vista SP1 Yüklemesi Sonrası Temizlik

Microsoft, Vista'nın birinci hizmet paketine (SP1) güzel bir temizleme aracı eklemiş. Normalde bir hizmet paketinin yüklenmesi sonrasında etraf bir yığın çöple dolar, yani artık ihtiyaç duyulmayacak dosyalarla. Birkaç GB'ın boşu boşuna işgal edilmesi hoşuma gitmiyor. Vista SP1 yanında çöp toplayıcısıyla beraber geliyor ama Microsoft'un bu aracı tüm dünyaya sunmamış olması büyük bir eksiklik. Yalnız bu temizleyici büyük bir sorunu da beraberinde getiriyor: Bu aracı kullandıktan sonra SP1 yüklemesini bir daha asla kaldıramıyorsunuz.
Bu uygulamayı kullanmak gerçekten çok kolay:
Vista üzerinde bir komut penceresi açın (başlat menüsünün arama çubuğuna cmd yazın). Sonra uygulamanın ismini yazarak Enterleyin: vsp1cln.exe

Bu aşamadan sonra yapacağınız tek şey elinize çayınızı şekerinizi alıp temizleme işlemlerinin tamamlanmasını beklemek. Gerçekten bu uygulamayı kullanmak bundan daha kolay olamazdı.
Kendi bilgisayarımda temizleme işlemi bir dakikadan daha az bir süre içerisinde tamamlandı ve 1.2 GB fazladan sabit disk alanı kazandım. Vista'nın yeni SP2'si daha gelişmiş bir temizleme aracıyla beraber gelecek diyorlar. Kim bilir? Belki Microsoft kendi çöpünü kendisi toplaması gerektiğinin farkına varmıştır.

Vista Uygulamalarını Temizce Ve Tamamen Kaldırmak

Babamın internet hizmetini AOL'den Cox'e geçirirken Windows uygulamalarının ne kadar boş alan düşmanı ve düzensiz olduklarını tekrar hatırladım. Bunlardan bazıları siz kaldırsanız bile arkasında bir yığın çöp dosya bırakıveriyor. Kaldırma işleminden sonra hala bazı dosyalar, klasörler, simgeler, dosya uzantıları ve kayıt verileriyle karşılaşılması artık olağan bir durum haline geldi.
İşte bu son adımda size çok kullanışlı bir Windows uygulaması önereceğim: Revo Uninstaller adlı genel amaçlı bir kaldırma ve temizleme aracı. Bu araç Vista bilgisayarınızda bulunan tüm programları listeliyor. Hatta Vista'nın kendi Program Ekle/Kaldır aracında görünmeyen yüklemeleri bile... Silmek istediğiniz programın üzerinde sağ tuş tıklayıp "Uninstall" seçince program aşağıdaki işlemleri adım adım uyguluyor:
Silinen uygulamayla ilgili bir geri yükleme noktası oluşturuyor
Uygulamanın kendi kaldırma programını açıyor ve işlem sürecini denetliyor
Sabit diskte uygulamanın ve kaldırma programının çalıştığı konumları belirliyor ve silme işleminin ardından artık dosya kalıp kalmadığını iki kez kontrol ediyor. Bu aşamadan sonra başıboş bulduğu her şeyi listeliyor ve isterseniz bu listedeki dosyaların tamamını kolaylıkla silebiliyorsunuz.
Kayıt Defterini (Registry) tarıyor ve silinen uygulamanın ardında kayıt bırakıp bırakmadığına bakıyor. Eğer kayıtlar bulursa bunları yine listeliyor ve bunları kolayca silebiliyorsunuz.
Tamam Revo Uninstall dışında daha birçok benzer program var ama ben şahsen bundan daha iyisine rast gelmedim. Sürekli işletim sistemleri hakkında yazıp çizdiğimden, yani Windows ve Windows uygulamalarını incelemek ve eleştirmek benim mesleğim olduğu için neyin sizler için daha kolay ve daha etkili olabileceğini iyi bilirim. Bu program basit, alışması kullanması kolay ve kendini silerken bile iz bırakmıyor (elbette kontrol ettim). Windows işletim sistemini olabildiğince temiz tutmaya özen gösterenlere Revo Uninstaller'i öneriyorum.