9 EYLÜL
1886- Bern uluslararası kopya hakları (Copyrights) konvansiyonu toplandı.
1921- Sakarya Savaşı'nda Mustafa Kemal Paşa, bazı komutanlarla ''düşmanın
mukavemetinin kırıldığı'' Polatlı'nın kuzeyindeki Zafertepe'ye gelerek,
Yunanlıların durumunu inceledi.
1922- 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne
katan Türk orduları İzmir'e girdi.
1923- Halk Fırkası Tüzüğü onaylandı. Böylece CHP'nin kuruluşu
gerçekleştirildi.
1933- İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan ''9 Eylül
Panayırı''nın ilki, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından
açıldı.
1971- Boğaziçi Üniversitesi kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1974- Keban Baraj ve Hidroelektrik Santrali açıldı.
1974- 11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfü Ömer
Akat'ın ''Düğün'' filmi aldı.
1976- Çin Halk Cumhuriyeti Lideri Mao Zedung öldü.
1982- Türkiye'nin Burgaz Konsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan, Ermeni
teröristlerce öldürüldü.
1984- Sinema yönetmeni ve oyuncusu Yılmaz Güney, 47 yaşında Paris'te öldü.
1985- Tiyatro ve sinema oyuncusu Erkan Yücel, trafik kazasında öldü.
1991- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu yeniden faaliyete geçti.
1993- ATV yayın hayatına başladı.
1993- İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul
etti.
1993- Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu.
1995- Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, Dünya Güzeli seçildi. Palandüz'den
önce, Keriman Halis 1932'de Dünya Güzeli seçilmişti.
2004- Akçakoca açıklarında doğal gaz bulundu.

11 EYLÜL

1526- Macaristan'da Budin fethedildi.
1853- Elektrikli telgraf ilk kez kullanıldı.
1855- Osmanlı orduları, müttefikleriyle beraber Sivastopol'a girdi.
1919- CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti,
Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu.
1923- Mustafa Kemal, Halk Fırkası Başkanlığına seçildi.
1926- Ankara otomatik telefon işletmesine açıldı.
1944- Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı
sınırlarını kapattı.
1948- Pakistan Devlet Başkanı Muhammed Ali Cinnah öldü.
1954- Ankara'da ''Kıbrıs Türktür Komitesi'' kuruldu.
1957- Ankara'da sağanak yağış sele yol açtı; 133 kişi öldü.
1970- Sovyetler Birliği liderlerinden Nikita Kruşçev öldü.
1973- Şili'nin sosyalist başkanı Salvador Allende, Augusto
Pinochet önderliğindeki ordu tarafından devrildi. Yönetimi terk
etmeyeceğini bildiren Allende, ordu güçlerince öldürüldü.
1980- Şili'de yapılan referandumda, General Augusto
Pinochet'nin görev süresi 8 yıl uzatıldı.
1996- Türkiye internet omurgası Turnet açıldı.
2000- Gazeteci ve sanatçı Ergun Köknar, İstanbul'da öldü.
2001- New York'un ''İkiz Kule'' gökdelenlerine yolcu uçaklarıyla terörist
saldırı düzenlendi. Savunma Bakanlığına ait Pentagon'un da terör
saldırısına uğradığı facia yaşandı.
2004- Mısır İskenderiye Patriği Petros, Ortodoks Hristiyanlığın
kutsal bölgesi Aynoraz yakınlarında helikopter kazasında öldü. Olay yerinde
9 kişinin cesedi bulundu.

12 EYLÜL

1624- Dünyanın ilk denizaltısı Londra'da test edildi.
1937- Dersim isyanının elebaşı Seyit Rıza teslim oldu;
yargılama sonucu 15 Kasımda idam edildi.
1959- Sovyetler Birliği, Luna II roketini aya fırlattı.
1963- Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık
Antlaşması imzalandı.
1980- Ordu yönetime el koydu. Parlamento feshedildi, siyasi faaliyetler
durduruldu, tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
1996- Türkiye, 2 bin 500 Iraklı Kürt'ün ülkeye girmesine izin verdi.
2001- Gazeteci Abbas Parmaksızoğlu, İstanbul'da öldü.
Parmaksızoğlu, Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin ilk üyelerindendi.
2006- Diyarbakır'da meydana gelen patlamada 7'si çocuk 10 kişi öldü,
16 kişi yaralandı.

13 EYLÜL
Kurtuluş Günü - Manisa /Soma

Ertuğrul Gazi'yi Anma Törenleri - Bilecik-Söğüt

490 Yunanlılar, Marathon Savaşı''nda Darius komutasındaki Persleri yendi.

1705 Osmanlı devletine sığınan Macar Kralı Tökeli İmre, İzmit''te öldü.

1871 Gazeteci-yazar-şair Şinasi, 45 yaşında öldü.

1919 Sivas'ta İradei Milliye gazetesi yayınlanmaya başlandı.

1920 Mustafa Kemal'in ''Halkçılık Programı'' TBMM'ye sunuldu.

1920 Mustafa Kemal, İstanbul’dan gelen Osmanlı delegeleri, Ahmet İzzet ve Salih Paşa’larla, Bilecik tren istasyonunda görüştü.

1921 Sakarya Meydan Savaşı kazanıldı. (23 Ağustos-13 Eylül).

1925 Şark İstiklal Mahkemesinde yargılanan gazeteciler, Mustafa Kemal Paşa'nın mektubu üzerine beraat ettiler.

1938 İstanbul'da "Basın Kurumu Fevkalede Kongresi"nin Açılışı.

1942 Almanya'nın Stalingrad'a Saldırması.

1943 Çang Kay-şek Çin Başkanı oldu.

1965 Beatles ''Yesterday''i yayınladı. Beatles, ilk Grammy ödülünü, 1964 yılında en iyi grup dalında aldı.

1967 Besteci Şerif Muhittin Targan, 75 yaşında İstanbul'da öldü.

1968 Arnavutluk, Varşova Paktı'ndan ayrıldı.

1970 Yazar-araştırmacı Refik Ahmet Sevengil, 67 yaşında öldü.

1980 Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren, Devlet Başkanlığını üstlendi.

1987 Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Rahşan Ecevit görevinden ayrıldı. Yerine oy birliğiyle Bülent Ecevit seçildi.

1991 Futbolun ''Taçsız Kralı'' , Galatasaray’ın eski futbolcularından, gol kralı Metin Oktay, İstanbul’da Boğaziçi Köprüsü’nde geçirdiği bir trafik kazası sonucu vefat etti.

1997 Polonya'da yapılan Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Şeref Eroğlu ile Ercan Yıldız altın madalya kazandı.

1998 Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı Necdet Calp, Ankara'da öldü.

2000 Milli Gençlik Vakfı şubeleri yurt genelinde kapatılmaya başlandı.

2001 Rusya’da 8 katlı bir binaya yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 118 kişi öldü.

23 EYLÜL
185- İzmir-Aydın hattı demir yolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi.
1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demir yolu hattının imtiyazı
15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak genç Cumhuriyetin hükümeti, bu hattı
30 Mayıs 1935'te satın aldı.
1939- Psikanalizin babası sayılan Sigmund Freud, Londra'da öldü.
1942- Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı.
1947- Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.
1954- Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi, ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.
1961- THY'nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan ''Tay'' uçağı, Etimesgut
Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü; 28 kişi öldü.
1969- ODTÜ öğrencisi Taylan Özgür, İstanbul'da polis tarafından
vurularak öldürüldü.
1996- Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun, evli erkeğin
zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti.

24 EYLÜL

1566- Onbirinci Osmanlı Padişahı II. Selim tahta çıktı.
1882- İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.
1884- İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, İzmir'de dünyaya
geldi.
1947- Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren,
Pencap sınırında durduruldu. Sihler, bin 200 mülteciyi
kurşuna dizdi.
1956- Türk Dil Kurumu ''En İyi Yapıt Ödülü''nü, ''Ali''
adlı romanıyla Orhan Hançerlioğlu kazandı.
1960- Yüksek Adalet Divanı kuruldu.
1973- Şair Şükufe Nihal (Başar) 77 yaşında İstanbul'da
öldü. Padişah V. Murat'ın baştabibi Emin Paşa'nın oğlu
Miralay Ahmet Bey'in kızı olan Şükufe Nihal, Mütareke
yıllarında ikinci eşi Ahmet Hamdi (Başar) ile Müdafai
Milliye Grubu'nda çalıştı. Kadınlar Birliğinin
kurucuları arasında yer aldı.
1973- Şilili Şair Pablo Neruda, Santiago'da öldü.
1996- Türk sanat müziği sanatçısı ''Sanat Güneşi'' Zeki
Müren vefat etti. Müren, TRT İzmir stüdyosunda katıldığı
program sırasında fenalaşarak yaşamını yitirdi. Sanatçı,
27 Eylülde Bursa'da toprağa verildi.
1999- 12 Mart 1971 Muhtırası'nda imzası bulunan eski Hava
Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur öldü.

27 Eylül

1669- Girit adası, Türk egemenliği altına girdi.
1887- Emile Berliner gramofonun patentini aldı.
1907- Yeni Zelanda, İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti.
1932- Birinci Türk Dil Kurultayı toplandı.
1947- İngiltere, Filistinliler ile Yahudilerin kendi
geleceklerine kendilerinin karar vermesi gerektiğini açıkladı.
1960- Küba lideri Fidel Castro, 4 saat 29 dakika ile BM tarihindeki
en uzun konuşmayı yaptı.
1961- Orgeneral Cemal Gürsel Cumhurbaşkanı seçildi.
1980- Paris Büyükelçiliğinin basın danışmanı Selçuk Bakkalbaşı,
Ermeni teröristlerin düzenlediği silahlı saldırıda yaralandı.
1984- Çin ile İngiltere, Hong Kong'un 1997'de Çin kontrolüne
geçmesi konusunda anlaştılar.
1989- Vietnam'daki son ABD askerleri, Kamboçya'dan ayrıldı.
1999- Devlet İstatistik Enstitüsü, 17 Ağustos depreminin
konutlara 2,1 milyar dolar hasar verdiğini açıkladı.
1999- Ankara Ulucanlar Kapalı Cezaevinde, jandarmanın tünel
kazıldığı ihbarı üzerine arama yapmak istemesi üzerine çıkan
olaylarda 11 tutuklu ve hükümlü öldü, 20 tutuklu ve hükümlü
yaralandı.
2003- Tiyatro sanatçısı Kerim Afşar, Başkent Üniversitesi
Hastanesinde vefat etti.

28 EYLÜL
1730- Patrona Halil isyanı başladı.
1865- Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr. Louis Pasteur öldü.
1891- ''Moby Dick''in yazarı, Amerikalı şair ve yazar Herman
Melville 72 yaşında öldü.
1920- Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Doğu'da
Ermenileri yendi.
1950- BM emrine verilen Kore Birliği, Türkiye'den yola çıktı.
Birlik, önce özel trenlerle İskenderun'a nakledildi; buradan da
gemilerle Kore'ye doğru hareket etti.
1955- Türk Migros, İstanbul'da hizmete başladı.
1970- Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdül Nasır öldü.
1982- Halk arasında ''Banker Kastelli'' diye anılan Abidin
Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye
getirilerek tutuklandı.
1993- Şair Tevfik Akdağ 61 yaşında İstanbul'da öldü.
1995- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat ile İsrail
Başbakanı İzak Rabin, Batı Şeria'nın Filistin yönetimine devri
konusunda anlaştı.

29 EYLÜL
1499- İnebahtı Kalesi fethedildi.
1902- Fransız romancı Emile Zola öldü.
1911- Trablusgarp topraklarının İtalya'nın eline geçmesiyle
sonuçlanan ve İtalya ile Osmanlı devletini karşı karşıya getiren
Trablusgarp Savaşı başladı.
1923- Filistin'de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.
1929- Muhsin Ertuğrul'un yönettiği ''Ankara Postası''
filminin ilk gösterimi İstanbul'da yapıldı.
1933- Komünist Enternasyonal Genel Sekreteri Georgi Dimitrov'un
suçlandığı Almanya Meclisi Reichstag'ın yakılması soruşturmasında
öteki sanık Marinus Van Der Lubbe, yangını çıkardığını itiraf etti.
1960- Demokrat Parti kapatıldı.
1972- Milliyet Sanat dergisinin ilk sayısı çıktı.
1984- Yönetmen Atıf Yılmaz, 1984'de ''Bir Yudum Sevgi'', bir yıl
sonra da ''Dul Bir Kadın'' adlı filmleriyle iki yıl üst üste Altın
Portakal Ödülü'nü aldı.
1992- Hakkari'nin Şemdinli ilçesi Derecik Jandarma Karakoluna
teröristlerce saldırı düzenlendi. Saldırılarda, 2'si astsubay,
21 er ile 5 korucu şehit oldu, 54 terörist öldürüldü.
1994- Eski Adalet Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki
avukatlık bürosunda, yasa dışı Dev-Sol örgütü üyesi oldukları
iddia edilen 4 kişinin silahlı saldırısı sonucu öldü.
2003- Gazeteci Tuğrul Şavkay vefat etti.

30 Eylül

1207: Mevlana Celaleddin Rumi, Belh kentinde dünyaya geldi.
1517: Oruç Reis, Cezayir zaferini elde etti.
1520: Kanuni Sultan Süleyman tahta çıktı.
1579: Sokollu Mehmet Paşa öldü.
1930: İlk sivil tayyarecilerimizden Vecihi Bey, kendi yaptığı tayyaresiyle Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu. Vecihi Bey, Anadolu halkına ilk uçak gezilerini yapma olanağı da sağlamıştı.
1955:ABD'li aktör James Dean, Porsche Spyder marka arabasıyla yaptığı bir trafik kazasında 24 yaşında öldü
1960: Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu.
1978: Başbakan Bülent Ecevit ilk 'Köy-Kent' uygulamasını Bolu'nun Mudurnu ilçesine bağlı Taşkesti Köyü'nde başlattı.
1978: Edebiyat tarihçisi Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan, İstanbul'da öldü.
1991: İstanbul Metrosunun ön tünel inşaatı başladı. Açılışı Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı Erdal İnönü yaptı.
1999: Eski milli eğitim, kültür bakanlarından Bolu milletvekili Avni Akyol, kalp krizi sonucu vefat etti.